Anime

  

Skrócone angielskie słowo animation oznaczające film animowany. W Japonii terminem tym określa się wszystkie filmy i seriale animowane, bez względu na kraj ich pochodzenia. Poza Japonią słowo anime służy do określenia japońskich filmów animowanych oraz stylu japońskiej animacji. Istniejąca również teoria o pochodzeniu terminu anime od francuskiego słowa animé lub les dessins animés jest dyskusyjna. Po raz pierwszy ter  minu anime użył japoński teoretyk filmowy Taihei Imamura w latach 40. XX wieku, zastępując nim dotychczasowe określenie manga-eiga.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

Historia Anime

 

Historia japońskiej animacji sięga początków XX wieku, kiedy to japońscy filmowcy eksperymentowali z technikami animacji znanymi we Francji,  Niemczech, Stanach Zjednoczonych i Rosji. Pierwszym japońskim filmem animowanym było pięciominutowe dzieło Otena Shimokawy z 1917 roku pt. Imokawa Mukuzō Genkanban no Maki  autor filmu pochodził z Okinawy. Za pierwszy światowy sukces uznana została animacja Momotarō Seitarō Kitayamy z 1918 roku. W okresie militaryzmu – od połowy lat 30. XX wieku i podczas II wojny światowej – anime służyły japońskiemu rządowi do celów propagandowych umacniających nacjonalizm i kult cesarza w społeczeństwie. Kultową animacją okazały się opowieści o Momotarō autorstwa  Mitsuyo Seo. Po wojnie i w latach 50. nastąpił zastój w japońskim przemyśle filmowym, głównie z powodu popularności produkcji amerykańskich, pochodzących z wytwórni Walt Disney, Metro Goldwyn-Mayer i Warner Bros. Na ten okres przypada jednak rozwój komiksu określanego w Japonii mianem mangi. W latach 60. nastąpił ponowny rozwój produkcji animowanych (głównie seriali telewizyjnych). Symbolami sukcesu okazały się: Astro Boy (reż. Osamu Tezuki), Sally Czarodziejka, Czarodziejskie Zwierciadełko i Biały lew Kimba. W latach 70. popularność anime gwałtownie wzrosła i zaczęły powstawać (w dużej części na podstawie mang) filmy animowane wyróżniające się spośród innych produkcji. Anime kierowane było coraz częściej do młodzieży i dorosłych. Gwałtowna modernizacja, postęp techniczny, konsumpcjonizm, nowe ruchy religijne i zmiany obyczajowe znajdowały swoje odbicie także w powstających anime. Reżyserowie coraz częściej uwypuklali indywidualizm i  niezależność bohaterów, których cele i idee nie zawsze pokrywały się z celami większości. Modne też stały się fantastyczne światy, magia, nadprzyrodzone zdolności, przemoc. Z tych stylów narodziły seriale animowane: Tygrysia Maska, Generał Daimos,  W latach 80. filmy anime podbiły rynki poza granicami kraju (zwłaszcza w Australii, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Francji, Belgii i Włoszech), a w Japonii zostały uznane za jeden najważniejszych nurtów produkcji filmowej. Anime stały się wytworami współczesnej kultury japońskiej, ale także odzwierciedleniem dokonujących się w niej przemian, a dzięki promocji i ekspansji eksportowej rozwinęły się w osobną branżę gospodarki przynoszącą Japonii ogromne dochody. Od lat 90. anime zaczęły podbijać także rynki wielu krajów Azji Wschodniej, Ameryki Południowej i Europy Wschodniej.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wyróźniki

 

Japońska animacja cechuje się rozmaitością stylów, które skierowane są do ogromnego grona odbiorców. Cechą charakterystyczną większości anime jest styl rysowania. Postacie anime mają duże oczy, a włosy cieniowane są w charakterystyczny sposób. Inną cechą charakterystyczną są pojawiające się w niektórych produkcjach bardzo uproszczone wizerunki bohaterów. Niegdyś wiele anime powstawało jedynie przy użyciu tradycyjnych metod animacji, jednak w ostatnich latach do produkcji coraz większej części z nich używa się komputerów. Komputery wykorzystywane są w różnym stopniu: w niektórych filmach ich praca jest praktycznie niezauważalna, ponieważ twórcy ograniczyli ich użycie do minimum. Ostatnim serialem anime, który powstaje wyłącznie przy użyciu tradycyjnych metod, jest Sazae-san.

 

Gatunki i podgatunki

 

Istnieje wiele gatunków anime, w tym także odpowiednich dla tradycyjnego kina aktorskiego.Owe gatunki mogą zawierać w sobie elementy akcji, przygody, historii dla dzieci,komedii,dramatu, średniowiecznego fantasy, okultyzmu, horroru, romansu, science fiction. Większość anime łączy w sobie elementy kilku różnych gatunków, jak i wiele różnych tematów, co utrudnia jednoznaczne ich kategoryzowanie. Nazwy i krótkie opisy pojęć charakterystycznych dla anime i mangi:

• anime progresywne – "film artystyczny" ,

• josei – jap. 'młoda kobieta'; anime przeznaczone dla młodych kobiet, 

• mecha – anime z wielkimi robotami lub humanoidami, np. Neon Genesis Evangelion,

• moe – anime lub manga zawierające postaci bardzo zuchwałe lub słodkie np. Lucky Star,

• seinen – anime przeznaczone dla starszej młodzieży,

• sentai, super sentai – jap. 'walcząca drużyna'; anime, które wśród głównych postaci zawiera drużynę superbohaterów,

• shōjo – jap. 'młoda panienka' lub 'mała dziewczynka'; anime przeznaczone głównie dla dziewczyn, np. Kaichō wa Maid-sama,

• shōnen – jap. 'chłopiec'; anime przeznaczone głównie dla chłopców, np. Dragon Ball,

• mahō-shōjo (magical girls) – anime o nastoletnich bohaterkach, posiadających nadprzyrodzone moce, np. Sailor moon,

• mahō-shōnen (magical boys) – odpowiednik mahō shōjo z chłopcami,

 

Muzyka

 

Bardzo ważnym elementem anime jest muzyka. Ścieżki dźwiękowe do anime często tworzone są przez znanych muzyków i kompozytorów. Seriale rozpoczynające się specyficzną czołówką (po angielsku opening) wykorzystują otwierającą piosenkę jako szybkie wprowadzenie do programu. Tło muzyczne wykorzystuje się, aby nadać odpowiednie tempo akcji. Openingi zwykle odpowiadają tonowi, w jakim utrzymane jest dane anime i mają zachęcić widza do dalszego oglądania. Wykorzystane utwory oraz piosenka kończąca odcinek (ending) mogą stanowić komentarz do ogólnej fabuły całości lub wysuwać na pierwszy plan szczególnie ważny dla serialu element. Dodatkowo do niektórych anime wydawane są specjalne płyty z seiyū, nazywane image albumami. Pomimo użycia słowa image (obraz, wyobrażenie, wizerunek), płyty zawierają jedynie muzykę lub "wiadomości głosowe", w których to seiyū rozmawiają z publicznością lub mówią o samych sobie, co wywołuje u słuchacza wrażenie, że postać śpiewa. Innym rodzajem płyt są drama CD, na których znajdują się piosenki i opowiadane przez seiyū historie,  niekoniecznie związane z głównym wątkiem danego anime.

 

Typy produkcji

 

Większość anime można podzielić na następujące kategorie:

• filmy, trafiające głównie do kin, charakteryzują się najwyższym budżetem, a co za tym idzie – najlepszą techniczną jakością. Część anime prezentowanych jest jedynie na festiwalach filmowych (lub filmów animowanych); są one krótsze od zwykłych filmów, przykładami mogą być Osamu Tezuki. Innym typem produkcji są filmowe kompilacje, powstające z połączenia fragmentów serialu i zaprezentowane w kinach z różnych powodów;

• seriale telewizyjne, emitowane regularnie w telewizji. Większość odcinków trwa około dwudziestu trzech minut, które wraz z przerwą na reklamy zapełniają pół godziny czasu antenowego. 

• OVA (Original video animation; czasami nazywane także OAV – original animated video), porównywane z miniserialami. Mogą mieć dowolną ilość odcinków i długość; jednoodcinkowe OVA są szczególnie krótkie, zazwyczaj krótsze od filmu pełnometrażowego. Przeważnie są dobrej jakości technicznej, zbliżonej do filmów. 

 

Anime music video (AMV)

 

Typ teledysków, tworzonych przez połączenie dowolnej muzyki z pociętymi i przerobionymi scenami z jednego lub więcej anime za pomocą specjalnych programów służących do liniowej i nieliniowej edycji wideo, lecz tak by zaistniał związek rytmiczny bądź fabularny (lub oba) pomiędzy anime a muzyką. Tworzeniem AMV zajmują się fani anime i mangi.